İMPLANT (DİŞ EKİMİ) NEDİR ?
Kaybedilen dişlerin yerine tedavi amacıyla yerleştirilen, bir süre sonra kemik dokusuyla kaynaşan, doğal bir diş gibi iş görebilen, uygun maddeden yapılmış diş köklerine implant diyoruz. Eksilen dişlerin yerine, estetik bir görünümle birlikte doğal diş fonksiyonu elde etmek amacıyla, uygun malzeme kullanılarak, çene kemiğine vida biçiminde diş kökü yerleştirilerek uygulanan tedavi yöntemidir. Bu diş köküne üzerine protez uygulanır. İmplant tedavi yöntemi, yapılagelen tüm diş kaplama, köprü ve damak protezlerine kıyasla çok daha güvenli, daha sağlam bir tedavi yöntemidir.
İMPLANT TEDAVİ YÖNTEMİ, NE GİBİ YARARLAR SAĞLAR ?
İmplant üstünde yapılan protezler, doğal dişleri aratmayacak niteliktedirler. İmplant tedavisi ile eksik dişlerin tamamlanması sırasında sağlıklı dişlere dokunulmaz. İmplant yöntemiyle edinilen protezler, diğer protezlere göre çok daha uzun ömürlü olur.
HANGİ HASTALARA İMPLANT UYGULANABİLİR ?
İmplant vidalarının yerleştirilmesi gereken bölgede çene kemiğinin, implant vidasının genişlik ve yüksekliğini taşıyabilecek yükseklik ve genişlikte olması gerekir. Kemiğin niteliği, implant başarısı için temel koşuldur. Bir diğer koşul ise tedavi öncesinde ve implantın ağızda kaldığı süre boyunca diş etlerinin tamamen sağlıklı olması koşuludur. Genel sağlık durumu iyi olan herkese, yaş sınırı olmaksızın implant tedavisi uygulanabilir. Kemik gelişimini henüz tamamlamamış çok genç hastalara ise uygulama gereği yoktur.
İMPLANT UYGULAMASI ACI VERİR Mİ ?
İmplant, uygun anestezi uygulanarak yerleştirileceği için acı duyulmayacaktır. Hastanın isteğine göre, genel ya da lokal anestezi uygulanabilir. İmplantın yerleştirildiği gün, diş çekiminden sonrakine benzer bir ağrı duyulabilirse de bu ağrı, sıradan ağrı kesicilerle giderilebilir; ama genellikle hasta, yerleştirilen implantın varlığını hissetmeyecek kadar rahat olacaktır.
İMPLANT YÖNTEMİYLE TEDAVİ SÜRESİ NE KADARDIR ?
İmplant vidasının yerleştirimi, on dakikada bile tamamlanabilir. Fakat implant ile kemik uyumunun oluşabilmesi için bir süre gerekir. Tedavide toplam süre, operasyon şekline ve kemik yapısına göre değişebilir. Genellikle tedavi, ilk operasyondan itibaren iki-üç ay içinde bitirilir. Bu süre içinde hasta, geçici protezle normal yaşamını sürdürür.
HASTA NEYE ÖZEN GÖSTERMELİDİR ?
Doğal dişlerimiz için temizlik nasıl önemliyse implant için de önemli; hatta yabancı cisim olması nedeniyle daha da önemlidir. İmplant tedavisinin başarılı olabilmesinde en önemli faktörün ağız temizliği olduğu unutulmamalıdır.
İMPLANT ÜZERİNE NE TİP PROTEZ YERLEŞTİRİLEBİLİR ?
Vak’anın özelliğine göre değişik tipte protezler kullanılabilir. Kolayca temizlenebilmesi amacıyla hasta tarafından çıkarılabilecek şekilde de olabilir. Tedaviye başlamadan önce hekim, hangi tip protezin hastaya daha uygun olabileceğini belirleyip gerekli bilgilendirmeyi yapacaktır.
İMPLANT TEDAVİSİYLE HANGİ VAK’ALARIN ÖNÜNE GEÇİLEBİLİR ?
Alt çene dişlerinin tümünü yitirmiş hastalar, taşıdıkları protezin hareketinden kaynaklanan sürekli vuruklardan, iyi çiğneyememekten yakınırlar. Bu tür yakınmalar zamanla kemik dokunun erimesi nedeniyle gittikçe artar. Kemik erimesini engelleyici özelliği de olan implant tedavisinde bu şikayetler ortadan kalkar.
Üst çene dişlerinin tümünü yitirmiş hastalar, protezlerinin damağı kapayan tasarımı nedeniyle tat alma duyularının azalmasından, mide bulanmasından yakınırlar. İmplantta bu yakınmalar söz konusu olmaz.
Üst ya da alt çene dişlerinin bir kısmını yitirmiş hastalar, protezi tutturan kancaların çirkin görüntüsünden yakınırlar. İmplant tedavisinde estetik bir görünüm verebilme yanı sıra köprü yapılabilmesi için sağlam dişlerin kesilmesi zorunluluğu da ortadan kalkar.
Tek dişini yitirmiş hastalarda bir diş tedavisi için komşu dişler zarar görür. Oysa bir implant yerleştirilmesi ile komşu dişlerin feda edilmesi önlenebilir.
DOLGU NASIL YAPILIR ?
Günümüzde kullanılan dolgu maddelerinin çoğu sadece dişe tutunur, yapışmaz. Bu nedenle diş hekimleri dolgu yaparken bazı tutucu önlemler alırlar. Bu önlemler özel tutucu oyukların hazırlanmasıyla mümkün olur. Dolgu yaparken ana kural olarak iyi bir kavite (oyuk) hazırlanır; ve dişe yapılacak dolguyla çürümeden önceki doğal biçimi tekrar verilmeye çalışılır.
HANGİ DOLGU MADDELERİ SEÇİLİR ?
Dolgu maddesini seçerken diş hekimleri maddenin arka dişlerde çiğneme basıncına dayanabilmesini; ön dişlerde mümkün olduğunca fark edilmemesini; dişe ve diş özüne zarar vermemesini göz önüne alırlar. Şimdi sizlere birkaç tip dolgu maddesi hakkında bilgi vermek istiyoruz:
1.AmalgamDolgular (Metal Dolgular)
Çok dayanıklı ve ekonomik bir dolgu maddesidir; fakat görünümü estetik değildir. İçinde % 70 gümüş, % 23 kalay, az miktarda bakır ve çinkodan oluşan tozun cıva ile karıştırılmasıyla hazırlanır. Karışım diş hekimi tarafından hazırlanan oyuğa yığılır ve dolgu birkaç saatte sertleşir. Özellikle azı dişleri için günümüzde kullanılan en iyi dolgu maddesidir.
2. Porselen Simanlar, Kompozitler
Estetik dolgu maddeleridir (bonding); fakat amalgam kadar dirençli değillerdir. En çok ön dişlerde kullanılırlar.
3. İnley Dolgular
Inlay diş dolguları döküm dolgulardır. Dolgu için şekillendirilmiş oyuğun (kavite) ölçüsü alındıktan sonra, laboratuvarda altın veya porselenden hazırlanır ve dişe yapıştırılır. Özel teknik ve çok hassas çalışma gerektirirler.
Kompozit dolgular diş renginde oldukları için, beyazdolgu olarak da adlandırılırlar. İlk geliştirildiklerinde sadece ön dişlerde kullanılabilmelerine karşın, zamanla çiğneme kuvvetlerine dayanıklılığı arttırılıp, aşınma miktarları azaltıldığı için, artık arka dişlerde de kullanılabilmektedir.
Kompozit Dolguların Avantajları
* Kompozitdolguların en büyük avantajları estetik olmalarıdır.
* Dolgunun yapımını takiben hemen cilalanabilirler.
* Sadece çürüklerin restore edilmesi için değil, dişlerin rengini ve biçimini değiştirerek, kozmetik işlemler için de kullanılabilir.
Kompozit Dolguların Dezavantajları
* Kompozitdolgular tabaka tabaka uygulanır ve özel bir ışık ile sertleştirilir. Bu nedenle amalgama göre yapımı daha uzun sürer ve daha zordur.
* Fiyatı amalgamdan daha pahalıdır.
* Her ne kadar son zamanlarda kompozitdolgular oldukça dayanıklı hale getirilse de, amalgam kadar dayanıklı değildir.
* Uzun zaman içerisinde renk değişimi görülebilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
* Geniş dolgularda ısırırken dikkatli olmak dolgunun ömrünü uzatacaktır.
* Kompozitdolgular iyi cilalansalar da, zamanla yiyecek ve içeceklere bağlı olarak renk değişimi görülebilir.
* Amalgamda olduğu gibi, dolgunun yapımını takiben 2 saat yemek yememe gibi bir sınırlandırma yoktur.
* Aşınma nedeni ile restore edilen dişlerde, çok sert diş fırçası kullanılmamalı ve fırçalama metoduna dikkat edilmelidir.